Milli Sporcuların Askerlik Şartları Nelerdir? Erteleme İşlemleri Nasıl Yapılır?

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her erkek, 1111 sayılı Askerlik Kanunu gereğince askerlik yapmak zorundadır. Sözü geçen kanuna göre yükümlülerin askerlik çağı yirmi (20) yaşına girdikleri yılın Ocak ayının ilk günü başlar ve kırk bir (41) yaşına girdikleri Ocak ayının ilk günü sona erer. Türk vatandaşlığına sonradan alınanlar ile herhangi bir sebeple vatandaşlığını kaybedip sonra yeniden kazananlar da, bu kanunla belirlenen şartlarda askerliklerini yapmakla yükümlüdür.

Yoklama, muvazzaflık (görev başı) ve yedek olmak üzere 3 kısımdan oluşan askerlik çağı boyunca yükümlülerin faydalanabileceği bazı ayrıcalıklar da 1111 sayılı Kanunla belirlenmiştir. Meslek, ailevi nedenler, sağlık, eğitim, vatandaşlık statüsü gibi durumlara göre yükümlülere verilen muafiyet, erteleme, dövizle askerlik ve bedelli askerlik gibi ayrıcalıklar, zaman içinde kanuna eklenen maddelerle ve son yıllarda özellikle KHK’larla da şekillenmiştir. Uluslararası spor karşılaşmalarında görev alan sporcular da, belli şartları karşılamak şartıyla askerliklerini erteleyebilirler.

Bedelli Askerlik Yine Gündemde

Cumhuriyet döneminde ilk kez 1987 yılında uygulamaya konan bedelli askerlik düzenlemesi, 1992, 1999 ve 2014 yıllarının ardından 2018 yılında da ülke gündemini meşgul eden önemli bir konu başlığı. Ve nihayet son bir senedir toplumun daha geniş bir kesimi tarafından ve giderek daha yüksek sesle dile getirilen bedelli askerlik beklentisi, 3 Ağustos 2018’de yayımlanan “Bedelli Askerlik Kanunu” duyurusu ile karşılanmış oldu. Buna göre;

• 01 Ocak 1994 (dahil) ve öncesinde doğmuş olanlar,
• 03 Kasım 2018 (dahil) tarihine kadar on beş bin (15.000) TL ödeyerek ve
• 21 gün zorunlu temel askerlik eğitimi alarak askerlik yükümlülüklerini yerine getirmiş sayılacaklar.

Askerlik Kaç Yaşına Kadar Ertelenir?

Kanuni olarak askerlik çağının başladığı 20 yaşından gün alan T.C. vatandaşı her erkek, askerliğini erteleyecek olsun ya da olmasın yoklama yaptırmak zorundadır. Yoklamaya gitmeyenler, yoklama kaçağı sayılırlar ve haklarında yakalama kararı çıkarılır. Yoklama sonunda adaylar askerliğe elverişli olanlar veya elverişli olmayanlar olarak ayrılırlar. Askerliğe elverişli olmayanlar askerlikten muaf tutulurlar.

Yoklama sırasında

• Fiziksel gelişimi askerlik için yeterli olmayanların,
• Tedavi ya da zaman gerektiren bir rahatsızlığı olanların,
• Tutuklu ve mahkumların sevk işlemleri bir yıl süre ile ertelenir.

Askerlik görevinin ertelenebileceği bir diğer durum ise kardeşlik halidir. Aynı anne babadan olan 2 ya da daha fazla erkek kardeş, hepsi askerlik çağında olsa bile istekleri dışında aynı dönemde askere alınmazlar.

• Lise veya dengi okullar ile fakülte veya yüksekokullarda eğitim görenlerin askerlikleri, 29 yaşını geçmemek şartıyla, okullarından mezun olana kadar ya da okullarıyla ilişikleri kesilinceye kadar tehir edilir.
• Yurt dışında eğitim görenlerin askerlikleri de eğitim gördükleri okulun yetkili Türk makamları tarafından tanınması şartıyla 29 yaşını geçmeyecek şekilde ertelenir.
• Yurt içinde veya yurt dışında staj, yüksek lisans, ihtisas veya doktora yapanların askerlikleri ise 35 yaşını doldurdukları yılın sonuna kadar ertelenir.
• Aktif olarak sporculuk yapanların da, belli şartları taşımaları halinde askerlikleri 38 yaşını doldurdukları yılın sonuna kadar ertelenir.

Hangi Sporcuların Askerliği Ertelenir ?

• Olimpiyat oyunları, Dünya ve Avrupa şampiyonaları ile uluslararası karşılaşmalarda ilk üç dereceye giren sporcuların ya da bu dereceleri alan takımların kadrolarında yer alan sporcuların,
• A Milli Takımların büyükler kadrolarında yer alan sporcuların,
• Türkiye Profesyonel 1. veya 2. futbol liglerinde bulunan takımların kadrolarında yer alan profesyonel futbolcuların,
• Üç ve üçten çok ligi bulunan diğer spor dallarında, en üst iki ligde yer alan takımlar ile en az iki ligi bulunan spor dallarında, en üst ligde yer alan takımların, uluslararası kuralların öngördüğü sayıdaki oyuncularının askerlikleri, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün veya ilgili federasyonların başkanlıklarının teklifi ile, 38 yaşını doldurdukları yılın sonuna kadar ertelenebilir.

Sporcuların askerlik erteleme şartı olarak, diğer tüm erteleme haklarında olduğu gibi, en başta yoklama yaptırma şartı vardır. Askerlik yoklamasını yaptırmak üzere askerlik şubelerine ya da elçiliklere zamanında müracaat etmeyenler ve yoklamaya gelmemesinin geçerli bir mazereti olduğunu gösteren belge ibraz etmeyenler yoklama kaçağı sayılırlar. Bu kişiler için yakalama kararı çıkarılır. Erteleme hakkından yararlanabilmeleri için yukarıda sıralanan erteleme kapsamındaki sözleşme ya da teklifleri, yoklama kaçağı durumuna düşmeden önceki bir tarihte imzalamış olmaları gereklidir.

Bu şartları taşıdığı ve askerliklerini erteledikleri halde, tek bir seferde üç aydan daha fazla fazla hak mahrumiyeti cezası alan sporcuların erteleme kararları iptal edilir ve bu sporcular için bir daha erteleme talebinde bulunulamaz.

Sporcu Lisansı Askerde Ne İşe Yarar?

Herhangi bir spor dalında lisans sahibi olmak, askerlik ertelemesi için yeterli değildir. Lisanslı sporcuların da askerliklerinin tecil edilebilmesi için yukarıda sıralanan şartları sağlamaları gerekir.

Futbolcular Askerlik Yapıyor mu?

Bütün T.C. vatandaşı erkeklerin olduğu gibi futbolcular için de askerlik yapmak mecburiyeti vardır. Erteleme şartlarını taşıyan ve zamanı geldiğinde yoklamalara giden futbolcuların askerlikleri 38 yaşını doldurdukları yılın sonuna kadar ertelenebilir. Erteleme başvurusu futbolcuların bağlı bulunduğu federasyon tarafından yapılır. Profesyonel sporcuların askerlik erteleme şartları, 1111 sayılı Askerlik Kanununun 35. maddesinde açıklanmıştır.

Erteleme şartlarını taşıyan futbolcuların askerlik işlemlerinin yürütülmesi yasal olarak federasyonunun sorumluluğudur. Askerlik çağında olan ve erteleme şartlarını taşımayan sporcuların takımla ilişiğini kesmesi gerekirken bunu yapmayarak erteleme talebinde bulunan ya da erteleme talebinde bulunması gerektiği halde sporcunun askere alınmasına sebep olanlar, askeri mahkemeye sevk edilirler.

Erteleme Kararı Aldıranlar Bedelli Askerlik Yapabilir mi?

1111 sayılı Askerlik Kanununa eklenen geçici 55. madde uyarınca, bedelli askerlikten yararlanmak isteyen adayların, kanunun Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiği 3 Ağustos 2018 tarihinden itibaren 3 Kasım 2018’e kadar askerlik şubelerine ya da yurt dışı temsilciliklerine yazılı olarak ya da turkiye.gov.tr adresinde hizmet veren e-Devlet uygulamasını kullanarak müracaat etmeleri gerekiyor.

• Daha önce askerlik için sevk evrakını almış ancak sevk edildiği kışlalarına katılmamış olanlar
• Yoklamalarını yaptırarak “Askerliğe Elverişli Değildir” raporu alanlar,
• Yoklamalarını yaptırarak “Ertesi Yıla Bırakma” raporu alanlar ve
• Yoklamalarını yaptırarak askerlik kararı aldırdıkları halde birliklerine teslim olmayanlar (bakaya) ise istekleri halinde, başvurularını bizzat askerlik şubesine veya yurt dışı temsilciliklerine yapmak şartıyla bedelli askerlik düzenlemesinden yararlanabilirler.

Yine geçici 55. madde gereğince, yoklama kaçağı ya da bakaya durumunda olanlar için soruşturma ve kovuşturma yapılmaz, idari para cezası kesilmez. Halihazırda açılmış soruşturma ya da kovuşturma varsa da sonlandırılır.

Bir önceki yazımız olan Güvenlik Soruşturması Nasıl Yapılır ? başlıklı makalemizde güvenlik soruşturma nedir, güvenlik soruşturması nasıl yapılır 2018 ve güvenlik soruşturması nedir nasıl yapılır hakkında bilgiler verilmektedir.