Asker Psikolojisi Nasıl Olur? Sonrasında Nasıl Atlatılır?
Askerlik sorumluluğu Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan herkesin yaşı geldiğinde yerine getirmekle yükümlü olduğu kutsal bir görevdir. Her Türk genci, askere giderken vatanperver duygularıyla vatani görevini icra edeceğinden ötürü övünç duysa da 6 ila 12 ay arasında aileden, arkadaşlardan, sevgiliden ayrı kalmak ve bu süre zarfında bir disiplin içerisinde emir komuta zincirine göre yaşamak zorunda olmak çeşitli tereddütler yaratabiliyor.
Askerlik Öncesi Psikoloji Nasıldır?
Askerlik tarihi belli olan bir kişinin psikolojisi acemi birliğine teslim olana kadar artan bir gerginlik içerisindedir. Bu hem bilinmeyenin verdiği korkudan hem de geride bırakılacak olan kişilere duyulacak özlemin ağırlığından ileri gelir. Eğer askere gidecek kişi çalışıyorsa ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler varsa kendisi askerdeyken onların nasıl geçineceği endişesi de giderek büyüyeyerek içini kemirir. Bir yanda bilinmeyenin korkusu, sıla hasretinin yarattığı boşluk ve geride bıraktıklarının geçim kaygısı askere gidecek olan kişinin içini kaplarkan, diğer yanda vatani görevini yapacak olmanın verdiği gurur ve şerefle göğsü kabarır.
Askerlik Psikolojisi Nasıldır?
Acemi birliğine teslim olana kadar zihninde ve kalbinde türlü çeşit endişelerle mücadele eden asker, acemi birliğine teslim olduğu anda tabiri caizse sudan çıkmış balığa döner. Teslim olmadan önce çevresindekilerin anlattıkları, internetten okuduklarıyla kafası allak bullak olan asker, koskoca eğitim alayında nereye gideceğini bilemeyecek hale gelebilir. Ancak kışlada geçen birkaç günün ardından tüm bu endişelerin beyhude olduğunu görür. Askere gidecek olanların atladığı herkesin askerliğinin, teslim olduğu acemi ve usta birliklerine, komutanlarına ve devre arkadaşlarına göre farklılık gösterdiğidir. Bu nedenle kimsenin askerliği birbiriyle aynı değildir. Askere gitmeden önce ne kadar kulak kabartırsanız kabartın, edinilen tecrübelerden ne kadar fayda sağlamaya çalışırsanız çalışın birliğe teslim olduğunuzda her şeyin anlatılanlardan farklı olduğunu göreceksiniz ve tüm endişeleriniz birkaç gün içinde yok olacak.
Askerlik piskolojisi, askerlik görevini yaptığınız yere göre farklılık gösterir. Bu yalnızca terör bölgesi için geçerli değildir. Elbette ki her an tehlikeyi hissetmenin ve operasyonlarda görev almanın psikolojisiyle batıda, nispeten rahat bir birlikte askerlik yapmanın psikolojisini kıyaslamıyoruz ancak rahat askerlik yapacağınızı düşündüğünüz bölgelerde de hem asker hem de bir birey olarak psikolojinizi zorlayacak olaylar yaşamanız mümkün. Örneğin çok katı ve disiplinden taviz vermeyen bir komutan, ilk bakışta size takmış ve sizi gereğinden fazla zorluyor gibi görünebilir. Ancak unutmayın ki siz onun sorumluluğu altında olan yüzlerce askerden yalnızca birisiniz. Senelerdir her türlü kişi ve davranışla karşılaşmış bir rütbeli olarak, onun size “taktığını” düşünmek yerine tecrübelerinden faydalanmaya gayret göstermelisiniz.
Askerden Gelen Birinin Psikolojisi Nasıldır?
Böylesi derin bir konuyu tek bir cevapla ya da birkaç cümleyle özetlemek ne yazık ki mümkün değil. Askerlik öyle bir yerdir ki, bazı yükümlülere inanılmaz kolay ve eğlenceli gelirken bazı yükümlüler hem psikolojik hem de fiziksel olarak fazlasıyla zorlanabilir. Bu zorlanmaya bağlı olarak terhis belgesini aldıktan sonra kişinin askerlik psikolojisini yenmek için yapabileceği bazı eylemler vardır.
Askerlik görevini tamamlayıp evlerine geri dönenler, kışlada geçirdikleri uzun zamanın ardından günlük hayata adapte olmakta zorlanabilirler. Sivildeyken bir rütbeli gördüklerinde refleks olarak selam durabilir ya da değişmeyen saat aralıklarında yemek yeme isteği duyabilirler. Peki asker psikolojisi nasıl düzelir? Bu ve buna benzer davranışlar aynı disiplin içerisinde çok uzun süre yaşamış olmaktan ileri gelen geçici tepkilerdir. Günlük hayatın içerisine daha çok karıştıkça bu tepkiler de ortadan kalkacak ve sonunda askere gitmeden önceki psikolojiye dönülecektir. Ancak askerde yaşanan bazı sıkıntılı dönemler ya da acı tecrübelerde günlük hayatın içerisine karışmak yetmez. Hatta bu tarz durumlarda askerden gelen kişi, yaşadıkları sebebiyle günlük hayatın içine girmek dahi istemeyebilir.
Örneğin, terör bölgesinde görev almış, operasyonlara katılmış, devre arkadaşlarından bir ya da birkaçını şehit vermiş birinin mutlak surette psikolojik destek alması gerekir. Dışarıdan bakıldığında sakin ya da normal gibi görünse de bu kişilerde “Travma Sonrası Stres Bozukluğu” (PTSD) oluşmuş olabilir. Bu tarz bir askerlik psikolojisinden kurtulmak için ailenin ve arkadaşların desteği tek başına yeterli olmayabilir. Profesyonel bir yardım alınması topluma daha çabuk karışılmasına katkı sağlar.
Bir önceki yazımız olan Asker Dağıtımları Nasıl Yapılıyor? Görev Yeri Neye Göre Belirleniyor? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.